Dag van STEM en wetenschappen basisonderwijs
Een antwoord op het TIMSS-rapport

Nieuw dit schooljaar

Afgelopen

Inhoud

TIMSS (Trends in International Mathematics and Science Study) doet wereldwijd al vijfentwintig jaar onderzoek naar de effectiviteit van het onderwijs in de exacte vakken. 

TIMSS geeft landen de mogelijkheid in kaart te brengen hoe goed hun leerlingen in de exacte vakken presteren in vergelijking tot andere landen. Maar het onderzoek biedt meer dan alleen een internationale ranglijst. TIMSS verzamelt ook informatie over waarom leerlingen in het ene land beter presteren dan in een ander land. Met deze kennis zou de ongelijkheid tussen en binnen landen in de onderwijskansen van leerlingen teruggedrongen kunnen worden. Doordat TIMSS elke vier jaar herhaald wordt, geeft het ook een beeld van ontwikkelingen in leerprestaties en in het onderwijs over de jaren heen.

Vlaanderen nam al verschillende keer deel aan het onderzoek dat sinds 1995 in vierjaarlijkse cycli toetsen wiskunde en wetenschappen afneemt bij leerlingen uit het 4de leerjaar lager onderwijs (internationaal aangeduid als grade 4) en bij leerlingen uit het 2de jaar van de 1ste graad secundair onderwijs (grade 8).

Onze situatie wordt dan vergeleken met de ‘EU-vergelijkingslanden’ (Cyprus, Denemarken, Duitsland, Engeland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Noord-Ierland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje en Zweden) die een waardevolle vergelijkingsbasis opleveren voor het voor het Vlaamse onderwijs.

Enkele erg samengevatte besluiten zouden kunnen zijn:

  • Vlaanderen behaalt een gemiddelde score van 532 voor wiskunde. Hiermee bekleedt het een 17de  plaats in de rangschikking van 58 landen. Vlaanderen kent in 2019 een significante daling.
  • In vergelijking met 2015 is er in Vlaanderen een significante daling in het percentage leerlingen dat de drie laagste benchmarks voor wiskunde behaalt.
  • Vlaanderen behaalt een gemiddelde score van 501 voor wetenschappen. Hiermee bekleedt Vlaanderen een 35ste plaats in de rangschikking van 58 landen. Vlaanderen kent in 2019 een significante daling. 
  • In vergelijking met 2015 is er in Vlaanderen een significante daling in het percentage leerlingen dat de twee laagste benchmarks voor wetenschappen behaalt.

Achter deze korte samenvattingen zit echter een veel rijker spectrum van informatie, analyse, context en beleving. Met deze studiedag willen we het rapport voor de Vlaamse context begrijpen en kijken welke aanpak effectief kan zijn en dit dan illustreren met praktijkvoorbeelden.

Timing

13.00 u.: Onthaal

13.30 u.: Keynote door Peter Van Petegem: Vlaanderen in TIMSS 2019 (UAntwerpen)

14.30 u.: Workshops beurt 1

15.30 u.: Pauze met koffie, thee of frisdrank

16.00 u.: Workshops beurt 2

17.00 u.: Einde

Plenumreferaten

Inhoud
De uitspraken in de pers logen er niet om: ‘Vlaamse leerlingen scoren steeds slechter op wiskunde en wetenschappen’ (VRT-NWS, 8/12/21), ‘Onze onderwijskwaliteit is in het gedrang’ (HLN, 8/12/20) en ‘Nieuwe klap voor onderwijs zet machtsstrijd tussen N-VA en katholieke scholen op scherp’ (GvA, 9/12/20). De resultaten van het meest recente TIMSS-onderzoek (2019) toonden inderdaad een significante daling van de prestaties van de leerlingen van het vierde leerjaar voor wiskunde en wetenschappen ten opzichte van de vorige cyclus in 2015. 
In deze keynote staan we stil bij het opzet van het onderzoek en geven we een genuanceerde kijk op de resultaten, zowel internationaal vergelijkenderwijs als doorheen de tijd. We lichten ook toe hoe de resultaten samenhangen met onder meer de thuistaal en de sociale achtergrond van de leerlingen. Tevens worden een aantal kenmerken van het onderwijs gerelateerd aan de leerlingenprestaties. 
De bijdrage rondt af door in te gaan op de vraag of de resultaten inderdaad ronduit zo dramatisch zijn als in de pers voorgesteld en wat mogelijke stappen zijn om het tij te keren.
Peter Van Petegem is gewoon hoogleraar onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Hij is promotor-woordvoerder van TIMSS2019 en TIMSS2023 in opdracht van de Vlaamse Minister van Onderwijs.

Beurten
  • A: 13:30 tot 14:30
Docenten
  • Peter Van Petegem

Werkwinkels

Doelgroep

Leerkrachten en directies kleuteronderwijs    

Inhoud

Tijdens deze sessie wordt vooreerst een blik geworpen op de betekenis en de oorsprong van deze term. De koppeling met de 21ste eeuwse vaardigheden en ZILL wordt gemaakt. Vervolgens wordt de term concreet gemaakt door een aantal specifieke praktijkvoorbeelden te schetsen uit de kleuterklas.

Beurten
  • B: 14:30 tot 15:30
Docenten
  • Audrey Deleu
Doelgroep
Leerkrachten en directies kleuteronderwijs
Inhoud

WISKUNDE... is niet langer volgens een voorgeschreven (stappen)plan komen tot het juiste eindresultaat. WISKUNDE is proeven van, exploreren, onderzoeken, op ontdekking gaan, uitproberen, enz. en zo heel veel leren. 

De 21e eeuwse vaardigheden doen zo ook hun intrede op wiskundig vlak in de kleuterklas. We willen de kleuters immers vanuit een onderzoekende en ondernemende houding kennis laten maken met de verschillende wiskundige inhouden.

Methodiek

Binnen deze sessie wordt vooreerst een theoretisch kader geschetst, om vervolgens de vertaling te maken naar de praktijk toe. De verschillende leeftijden en wiskundige inhouden komen hierbij aan bod. 

Beurten
  • C: 16:00 tot 17:00
Docenten
  • Evelien Rosseel

Inschrijven

niet mogelijk

 

Praktische info

Datum

  • woensdag 4 mei 2022
van 13:30u tot 17:00u

Locatie

KH VIVES Campus Kortrijk
Doorniksesteenweg 145
8500 Kortrijk, België

Prijs

€ 55,00

Type nascholing

Dag van

Leerformat

Classic

Onderwijsniveau

  • Basisonderwijs
  •       Kleuteronderwijs
  •       Lager Onderwijs

Doelgroep

  • Leraren en docenten

 

Maximum aantal deelnemers

150

Code

D22-022